Bij Debatten, discussies, en communicatie in het algemeen gebruiken wij woorden waarvan het begrip of definitie niet steeds gelijk is met wat andere deelnemers er aan geven.  Afgezien van de ontelbare woordbegrippen waarbij een brede en uiteenlopende interpretatie mogelijk is,, zijn vooral deze die in wetten, regelgevingen, overeenkomsten, en verdragen gebruikt, en waarvan de precies bedoelde definitie het bepaalde document niet, of vaag is omschreven, dikwijls een bron van misverstanden, en verbale, juridische, en soms gewelddafige conflicten.

Hoe dan ook, de veelheid aan woorden met een interpreteerbaar- en/of , al dan niet juridische, culturele, of  al naargelang het onderwerpwijzigend begripsomschrijving is zodanig, dat enkel een uitgebreide studie daar enige klaarheid kan in scheppen.  Omdat dit hier niet de bedoeling is, beperk ik mij tot een beperkte samenvatting van mijn inzichten van enkele daaromtrent:

1. Racisme

In oorsprong had  racisme hoofdzakelijk betrekking op het visueel verschil tussen zogenaamde mensenrassen: negers, indianen, Chinezen, Japanners, Arabieren, waarbij één of een paar, visuele eigenschappen typisch zijn, zoals vooral huidskleur,en in mindere mate gelaatsstructuur. Ook het feit dat men pas in de loop der geschiedenis met andere dan het 'eigen ras' in contact is gekomen,evenals het 'vreemd' en enigszins 'anders uitzien' is daar steeds een toetssteen voor geweest.

De feitelijkheid dat de verschillende rassen ook een verschillende  en andere culturele ontwikkeling doormaakten, en vooral op technisch en wetenschappelijk vlak achterop hinkten, maakten dat de westerse cultuur zich als superieur aan de andere culturen achtten.  Zelfs binnen de westerse cultuur werden bepaalde volkeren als een 'ander' (hoger of lager) ras beschouwd:denk maar aan het 'Arische' en 'Joodse ras. De grondbenaming van racisme is dus "Het zich superieur achten aan de andere rassen."

In de loop van de voorbije paar decennia heeft men het begrip 'racisme' stelselmatig uitgebreid. Vandaag is het ongelijkwaardig achten, of bepaald voorrechten ontzeggen, niet enkel op grond van een andere huidskleur en/of etnische afkomst, maar ook op grond van andere nationaliteit, religie, en/of cultuur, ondanks deze weinig of niet (steeds) te maken hebben met het verschil van ras.

2. Discriminatie

Meer dan racisme is het begrip 'discriminatie' (het 'achterstellen' van-) afhankelijk van het al dan niet juridisch of maatschappelijk toelaten ervan. Afgezien van de verboden discriminatie op grond van de opsommingen bij het racismebegrip, is er ook een algemeen wettelijk discriminatieverbod op grond van maatschappelijke status, opleiding, leeftijd, fysische- of mentale beperkingen, bezit, en inkomen.

Mara er zijn ook (verzwegen) toegelaten discriminaties, welke wij, wegens 'het steeds zo geweest zijn', of het 'niet anders kunnen'  normaal vinden, en dus niet echt als 'discriminatie' ervaren. Zo is het uiteraard de voorwaardelijk gestelde opleidingsniveau bij job-solicitaties, alsook de onderscheiden verloningsverschillen een sinds eeuwen een - economisch gezien -'logische' discriminatie.

En dan hebben we het nog niet eens over de wettelijke discriminatie, zoals onder meer i.v.m. de pensioensverschillen, tussen werknemers, in privé, overheid, zelfstandigen, en politieke mandaten, zowel inzake bedragen, als m.b.t. de gerechtigheidvoorwaarden.

3. Plichten, Rechten en Rechtvaardigheid

Zowel in internationale verdragen, als in nationale grondwetten en gewone wetten, worden aan burgers heel wat verplichtingen opgelegd, en rechten toebedeeld. Het begrip 'rechtvaardigheid' wordt daarbij soms heel dubbelzinnig, hypocriet, en soms zelfs aan 'onrechtvaardigheid grenzend gehanteerd.

Plichten worden door overheden, beleid, en deels dor de 'moraliteit' opgelegd, en worden bij niet opvolging meestal ook gesanctioneerd. Ook Rechten worden door diezelfde actoren toebedeeld? Maar afgezien van de rechten op financiele vergoedingen, zijn heel wat fundamentele rechten, zoals vrijheid, huisvesting, gezondheidszorg, e.d. voorwaardelijk, en is het niet steeds duidelijk wie of wat dat recht effectief moet toebedelen.

Eén en ander maakt dan ook dat het begrip 'rechtvaardigheid', enerzijds de juridische beoordeling of veroordeling inhoudt voor het al dan niet nakomen van de verplichting of het al dan niet bekomen van hetgene waar men recht op heeft, maar anderzijds juist een wettelijke verplichting of recht, wegens de juridische selectiviteit of voorwaardelijkheid, als onrechtvaardig kan worden ervaren.

Om de daardoor ontstane chaos enigszins op aanvaardbare wijze te milderen, maakt men sinds eeuwen gebruik van een uitgebreid juridisch apparaat van rechters en advocaten, welke men in de moderne democratieën 'de Rechtstaat' noemt...  Of men er ook in slaagt om 'het recht' te laten zegevieren, blijft de vraag.