maart 2024

De ongemakkelijke

geschiedenislessen

Dat het gezegde: "De geschiedenis herhaalt zich steeds opnieuw" enigszins dient genuanceerd te worden is een onbetwistbare waarheid. Maar dat bepaalde onderwerpen ervan wel degelijk letterlijk te nemen zijn, valt toch niet te betwisten.

Sinds de oermens en zijn gezin de grotten heeft verlaten om samen met anderen in gemeenschap te gaan wonen, zijn gezinsonenigheden van stammenoorlogen tot wereldwijde conflicten uitgegroeid. Oorlogen om voedsel, gebied, en macht, oorspronkelijk op sociaal, militair vlak, en later ook op economisch, en financieel gebied.

Sinds de oudheid zijn oorlogen, zowel voor de overwinnaars als de overwonnen, steeds tot vrede geleid, maar tevens steeds de kiemen voortgebracht waaruit nieuwe conflicten ontstonden, die al dan niet met geweld werden beslecht.

Steeds als een volk, staat, of regime, al dan niet voorafgaandelijk onderdrukt geweest, zich sterk genoeg achtte om anderen militair of economisch aan te kunnen, heeft het niet nagelaten zich van dat voordeel in eigen belang te bedienen. En steeds opnieuw had de zwakkere, door onderschatting van de andere daar mee toe bijgedragen.

Dat 'wij', zoals de vorige generaties daar blijkbaar geen lessen hebben uit getrokken, is een cliché, maar de oorzaak ervan is niet zozeer van 'wir haben das nicht gewust', maar eerder van de 'ongemakkelijkheid' van de geschiedenisles, van 'het niet graag horen', van 'het zal zo'n vaart niet lopen', van 'hopen', 'geloven', enz.

Waar WO2, ons 'wakker schudde' en de atoombom de schrik voor een nieuw wereldwijs conflict neutraliseerde, zijn wij ondertussen opnieuw in slaap gesust, en kijken wij verbaasd hoe landen en regimes zoals Rusland en China, de ene op militair, en de andere op economisch vlak, steeds agressiever om zich heen slaan, terwijl onze Amerikaanse 'militair rijke' suikeroom, vooral als Trump &Co het in de toekomst voor het zeggen heeft) steeds minder zin zal hebben hebben om ons de hand boven het hoofd te houden.

Voor wat betreft de huidige internationale politiek betreft beleeft de hypocrisie merkwaardige hoogdagen: Men staat grotendeel achter de strijd die Oekraine tegen de Russische agressor voert, maar levert met moeite, en steeds te laat de nodige militaire materiele en financiele steun daarvoor. En in het, op vreedzame wijze, vrijwel onoplosbare conflict tussen Israël en de arabieren, die wij, op welke gronden ook, 'Palestijnen' plegen te noemen, vinden wij dat Israel weliswaar het recht heeft om zich te verdedigen tegen de reeds decenialang aanhoudende aanvallen van arabische terroristische organisaties, welke het Israelisch bestaansrecht betwisten, maar dat die verdeiging niet koste mag  gebeuren van de bevolking die de terroristen, daarbij grotendeels steunen.

Hoe men terroristen die de bevolking als 'schild' gebruikt, dan wel bestreden moet worden is een vraag die niet gesteld wordt, omdat niemand daar een humaan aanvaardbaar antwoord op weet.  Waarvan akte.

Renaat Van Poelvoorde